Sardinië: over bergen en strand

Monte Limbara

We reizen verder over Sardinië. Van Marleen's zus hebben we een wandelboekje geleend (Rother wandelgids Sardinië, Uitgeverij Elmar), waar 62 wandelingen in staan. Ondanks dat we behoorlijk wat tijd hebben, zullen we moeten schrappen!

In de planning staat de tweede wandeling door de granieten wonderwereld van het noordoostelijke deel van het eiland. Daarvoor overnachten we op een handige camperplek in Valliciola, waar we de volgende dag vroeg kunnen beginnen.

Het eerste deel van de wandeling is mooi, maar niet heel bijzonder. Dit verandert wanneer we halverwege een alternatieve route nemen (paaltjes gemarkeerd met hoofdletter B. Niet vergeten!)

Monte Limbara

De natuur heeft hier weer fors haar best gedaan, om te maken wat we niet voor mogelijk hadden gehouden.

Die avond keren we terug naar Tempio Pausania, waar we met zichtbaar genoegen onze accu weer lekker aan de stroom zetten. 

Camperplek met extra's

Een goeie honderd meter van de camperplek vandaan is een Lidl locatie met mooie schone WC's, ook te gebruiken door de kampeerders.

Wanneer onze buurvrouw een plasje moet doen, is de spanning op de blaas blijkbaar te groot en doet ze het, hooguit half verscholen, achter een boompje een meter of 10 verderop, voor ons in ieder geval gezellig vol in het zicht. 

Die middag komt haar man een schaaltje lekkers brengen: vijgen, pruimen en oude pecorino 😁 No, hard feelings anymore!

Midden op de camperplaats staat een unit waar vuil water geloosd kan worden. Aan de unit hangt tevens een drinkwaterslang. Staat ook op het bordje: drinkwater.

Wanneer een manspersoon z'n grijze poepcontainertje komt spoelen en de drinkwaterslang dan gewoon in z'n poepcontainertje hangt, dan word je toch alleen maar heel verdrietig? Marleen wordt overigens ook pissed en rent naar de desbetreffende hooivork om vriendelijk maar duidelijk uit te leggen hoe het wèl werkt. Hij beloofde de slang te ontsmetten! Even later kwam hij met een suf doekje de boel afnemen! Gelukkig waren er meerderen die deze exercitie hadden gadegeslagen. Toen de man met zijn camper, poepcontainertje en fantastische doekje vertrokken was, kwam er een andere camperbewoner om de slang er resoluut af te trekken!

Murales de Orgosolo

Een dorp vol muurschilderingen, vrijwel allemaal met een politiek thema (behalve dan die paar obscene schetsen die baldadig jongvolk heeft gekalkt). Hier en daar wat aangetast door de tand des tijds, maar vaak ook in nog steeds prachtige kleuren en een sprekende, rauwe aanklacht. In het leuke wandelstraatje genoten van een koffietje op een klein terrasje.

De muurtekening hierboven is er een van alle tijden: een aanklacht tegen de vernietiging van de natuur en citeert een uitspraak van een Canadese Native American vrouw, Alanis Obomsawin: "When the last tree is cut down, the last fish eaten and the last stream poisoned, you will realise that you cannot eat money".

Monte Corrasi

Het was 600 meter omhoog, maar wat een meters! Deze wandeling was echt een topper. Prachtige rotsmassieven, bizarre vormen, weidse uitzichten wanneer de wolken verdwenen zijn, harde wind, helemaal oerrr.

Luciano

Wij blij met onze dikke 4x4! Prachtige overnachtingsplek op een picknickplaats mét bronnetje, beneden Monte Corrasi en bereikbaar via een paar kilometer rommelweg. 

Zitten we nét aan de borrel, rijdt er een Fiat 500 voorbij! De bestuurder, Luciano, stopt om z'n ramen even schoon te wassen, komt naar ons toe, geeft een tros druiven aan ons en vertelt dat z'n auto maar liefst 52 jaar oud is!

Een dag later zien we hem weer, hij stopt bij het bronnetje om opnieuw water voor z'n auto te halen. Gooit al het water over zijn motor om de motor af te laten koelen!!!

Uiteraard lopen we naar hem toe om nogmaals zijn auto te bewonderen en een praatje te maken. We krijgen een paar amandelen en hij vertelt dat er dit jaar vanwege het koude voorjaar geen amandelen en maar heel weinig olijven geoogst konden worden. De amandelen die hij ons gaf kwamen uit 2021.

Hij laat foto's zien van de omgeving, moeflons (vrouwtjes heten moefla) en wilde zwijnen. Uiteraard figureert de Fiat 500 ook op de foto's. Dik in de sneeuw, geen winterbanden nodig (geen zijspiegels ook, trouwens). Prachtig.

Dan nog even een blik achterin, waar het 2-cilinder motortje huist. Hier en daar wat koperdraad om de boel vast te zetten, maar Luciano is automonteur en weet de boel dus al jaren draaiende te houden!

We krijgen weer druiven, twee tomaten en een handje amandelen. Na twee keer proberen start het autootje en pruttelt dan verder omhoog, de steile grindweg op! Geen 4x4 nodig 🙃

Welkom op Sardinië!

Goede les voor ons, volgende keer gewoon weer met onze trouwe Toyota Yaris.

Lopen en varen: Cala Luna

Cala Luna, mooi snorkelstrandje volgens internet! Aardige wandeling er naar toe en met een bootje terug. Vanwege de warmte gaan we vroeg op pad!

Met Wim Sonneveld's "Zo heerlijk rustig" in gedachten (klik!), komen we op het strandje aan. Het is inderdaad redelijk rustig, al hebben we het vermoeden dat dit slechts van tijdelijke aard is. We zoeken een plekje in de schaduw van een hoge klif en aanschouwen hoe het strandje binnen een half uur volledig overbevolkt raakt. Hele bootladingen strandliefhebbers worden op de kust gedropt totdat het werkelijk bijna handdoekje aan handdoekje is. De geur van kokosolie en kleffe oksels is te snijden, snorkelaars zijn binnen 5 minuten weer aan wal, wij blijven droog en nemen om half een de boot terug. Nog een stukje lopen naar de auto en dan snel de bergen weer in! Toch meer ons ding.

Wel een prachtige man en zee!

Campu Oddeu

Na een mooi koel nachtje wacht de volgende wandeling. Van geen kwaad bewust rijden we naar de weg waar de start is. Hier worden we opgewacht door een heuse politiemacht!

Stuk of zes voertuigen, 15 man of zo, bewapend, sommigen met kogelvrij vest aan. De Weg is afgesloten. Wat nou dan?!

Een diender komt naar ons toe. We laten de kaart uit het wandelboekje zien. Nee, non questa mattina, niet vanochtend, maar after lunch! We pfffffen even, zeggen dat het dan molto caldo, heel warm zal zijn. Dat wordt beaamd en de goede man gaat even in overleg. Aan twee collega's wordt het kaartje getoond en dan volgt groen licht, als we maar niet daar-en-daar komen. We weten niet of het om een oefening gaat of voor het echie, belangrijkste is dat de weg vrij is.

Het wordt een rustige wandeling, op een gegeven moment moeten we wel even door de bushbush navigeren. Uiteraard komen we de politie tegen. Bij een boerderij zijn ze in gezelschap van mannen in witte pakken (😱💀) en wordt met een verrekijker naar ons gekeken. We zwaaien, ze zwaaien terug, dus zal het wel goed zijn. Verderop wordt hard aan de siësta gewerkt en worden we niet opgemerkt door de in zijn auto slapende wetshandhaver.

Onderweg zien we nog een druk doende mestkever in volle actie! Bekijk het filmpje om te zien hoe hij van mest een prachtige knikker rolt! (klik!). Onduidelijk of hij/zij van de politie is. Mestkevers en met name de larven zijn meestal planteneters die voornamelijk de mest eten van herbivore grote zoogdieren zoals koeien of paarden. Politie is toch meer van de vette bek, schatten we zo in...

Terug bij de wegafsluiting staat nog steeds een geüniformeerd gezelschap. Marleen doet het raampje naar beneden, een officier vraagt Tutto bello, madame? Si, si, sentiero era bellissima zegt Marleen. De agent kijkt blij en trots. We zeggen gedag en vervolgen onze rit.

Oefening? Echie? We zullen het nooit weten!

Cala Goloritze

Na een mooie nacht in een zich na een brand herstellende vallei, staat een, volgens het boekje, "wandeling over rotsachtig terrein naar een kleine baai met kiezelstrand" op het programma. Het is dik 500 m naar beneden en terug dus omhoog, derhalve staat de wekker om 5:30. Het liefst vertrekken we vroeg, om de middaghitte voor te zijn. Uiteindelijk is het ook nu nog steeds rond de 30 graden.

Aan het begin is een kioskje, ons wordt gevraagd of we hebben gereserveerd. Niet dus, maar dat blijkt geen probleem, in het hoogseizoen is de limiet 250 personen per dag, nu zal het rustiger zijn. Kosten 6 euro pp.

De wandeling zelf is aardig, niet heel speciaal vergeleken met wat we eerder op het eiland gezien hebben. Helemaal aan het eind is wel een prachtige rotspiek, vlak voor het laatste stukje afdaling naar de "kleine baai met kiezelstrand".

We zijn vroeg, zitten heerlijk op een flinke rots (dat mannetje achteraan in het beeld, rechts van het midden is Hans), doen een lekker oploskoffietje met Snickers en turen over de blauwe zee terwijl het langzaam maar zeker drukker wordt.

We beginnen ons serieus en enigszins bezorgd af te vragen op welke manier je de badgasten zou moeten opstapelen om er 250 op het piepkleine strandje kwijt te raken. Misschien moet de helft verplicht het water in en dan afwisselen?

We besluiten dat dit probleem groter is dan ons denkraam aankan en beginnen aan de inmiddels warme klim terug naar de auto. De hele terugweg komen we afdalende badgasten-in-spé tegen, vol goede moed op weg naar hun ongetwijfeld broeierige plekje in de "kleine baai met kiezelstrand". Ook komen we mensen tegen die halverwege terug zijn gekeerd. Waarschijnlijk hebben ze zich verkeken op de klauter- en klimpartij, zeker in combinatie met de hitte. Wij gaan terug naar koelere streken! Sardinië is mooi!

Over Etrusken en Sardijnen

Etrusken bij een voetbalveld

We gaan richting de kust! Niet vanwege de verpletterende schoonheid van het landschap aldaar, maar omdat er voorbij de kust nog een voor ons onbekend stuk Italië ligt…

Het eerste tussenstation is een bosrijk gebied ten zuiden van Bomarzo. We hadden op de kaart 'Etruskische piramide' zien staan en die moest bekeken worden!

We overnachten tussen wat eikenboompjes achter het voetbalveld van de plaatselijke FC en groeten vriendelijk de oudere sporters die rondjes om het sportveld lopen. De volgende morgen gaan we vroeg op pad. Hellinkje rustig naar beneden, dan steil de berg af over een smal paadje. Dan is er opeens de eerste volslagen verrassing. Een woning, of een rustplaats, in een grote rots uitgehouwen. Onwaarschijnlijk knap gedaan.

Even verder stuitten we op de piramide. Ook dit is een in de rotsen uitgehakt gebouw met meerdere verdiepingen. Dik 2000 jaar oud. Wellicht minder imposant dan de piramides van Egypte, maar in ieder geval authentiek en geen geldmachine waar grof aan verdiend wordt, zoals de flatiron in Bosnië.

Terwijl het steeds warmer wordt (waarom bleven we ook alweer in de bergen?), komen we tijdens de laatste kilometers steeds meer Etruskische werken tegen. Een necropolis, waterbakken, het meeste gewoon links of rechts langs het pad, geen toegangspoortjes, je moet het zelf maar duiden.

De dagen hierna slijten we aan de zuidoever van Lago di Bolsena en in de heuvels ten oosten van dit meer, dat in feite een volgelopen vulkaankrater is. Om daar te komen rijden we eerst nog even langs het gigantische winkelcentrum van Vitterbo, voor Decathlon, CONAD, koffie met lekkers en om twee gestrande Italiaanse reizigers uit de brand te helpen: wij hebben een gloednieuwe accu, zij een hondje dat 's nachts de autolampen had aangezet, dus er zat geen prik meer in de auto. Accukabels aangesloten en starten maar.

Lago di Bolsena

In een kaalgekapt gedeelte vlakbij onze overnachtingsplek lopen we inderdaad over lavagesteente. Altijd leuk. Eerst wilden we in het bos overnachten, maar al gauw wisten de hordes Aziatische tijgermuggen ons ook hier weer te vinden. Gelukkig vonden we een ideale plek aan de rand van het bos onder een prachtige olijfboom.

Camping Natura en meer

Verder richting de kust lopen we eerst een rondje door Montefiascone. Leuk stadje, vooral het oudste gedeelte.

Dan doen we een nachtje op een van de beste campings tot nu toe (Nou ja, die paar campings die we gehad hebben 😂 wel vier): Camping Natura bij Lago di Vico. Van alle gemakken voorzien, aardige lui en uitchecken wanneer je wilt. Aanrader.

Tarquinia, nog dichter bij de kust, vinden we minder aantrekkelijk dan Montefiasco. De enige gelateria verkoopt ijs dat er zó fel gekleurd uitziet dat we de aanwezigheid van "geur-, kleur- en smeurstoffen" vermoeden en de tent eerst links en daarna rechts laten liggen.

We overnachten hierna op de parkeerplaats van de jachthaven van Civitavecchia, waar we de volgende dag de veerboot naar Sardinië nemen. WC, douche, broodje eten op een bankje aan het water, zwoele avond. Geslaagde laatste avond op het Italiaanse vasteland. 

Van Civitavecchia met de boot naar Sardinië. 

Even voor de geïnteresseerden, met de boot naar Sardinië kostte ons €124,- voor 2 personen en de Suzuki met daktent erop.

We dachten dat het seizoen zo'n beetje voorbij zou zijn, maar niets is minder waar. Zes rijen auto's en campers staan om 10 uur klaar om te boarden. Dat duurt nog even, twee auto's blijken aan boord gestrand te zijn en moeten, heel triest, door een sleepdienst afgevoerd worden.

Even later toch inschepen en dan vertrekken we. Weather.com heeft een stevige wind voorspeld, vlagen tot 7 Bft, maar Marleen heeft de oordop voor haar linkeroor paraat, dus wat kan ons gebeuren?!

Niets! Het gaat inderdaad flink hard waaien, witte koppen op de golven en de veerboot komt wat schreef op het water te liggen, maar verder niets aan de hand. We doden de tijd met over zee kijken, rondjes lopen, gedownloade Netflix serie kijken en boekje lezen.

Werkelijk keurig op tijd komen we aan in Olbia. Ontscheping gaat flitsend, na een klein uurtje rijden kunnen we douchen bij een jachthaven en iets verderop slapen we op een klein parkeerterrein aan de kust.

Welkom op Sardinië!

De volgende dag rijden we grotendeels langs de noordkust naar Capo Testa, waarover we getipt zijn: wandelen en snorkelen. Helaas: we hebben het seizoen niet mee, het is over- en overvol, over- en overal. Niet ons ding, dus rijden door, op zoek naar rustiger wateren.

Jut en Jul en het radiateur-complot

Op het vasteland hadden we gemerkt dat de radiateur van onze Suzuki lekte. Niet direct reden voor blinde paniek, maar wel zorgelijk. Omdat de boot naar Sardinië al geboekt was, hadden we geen tijd voor echte reparatie. Dus: een flesje lek-stop erin en de koelvloeistof bijvullen. De eerste 24 uur leek dat goed te werken, maar langer ook niet: weer lekkage. Beetje blijven prutsen en stressen tot we op Sardinië waren en daar direct naar een garage.

1e garage: aardige man hoor, komt gelijk kijken, constateert lekke radiateur, zegt dat het ding vervangen moet worden. Hij kan een nieuwe bestellen en dan na het weekend tussendoor op maandag erin klussen. We krijgen later die dag een prijsopgave via de telefoon. 

Wij happy! We rijden weg en zoeken ondertussen online op wat een nieuwe radiateur kost (max 150 euri).

Telefoon gaat: 480 piek, de radiateur zelf kost 280, graag de auto maandag brengen en dan kunt u hem woensdag weer ophalen! We wijzen op "onze" prijs van een radiateur en dat er van te voren is aangegeven dat de auto maandag gerepareerd kan worden en dat het tussen de bedrijven door gebeurt en dat we de auto zo lang niet kunnen missen omdat de daktent erop zit. Van dit commentaar was de monteur niet gediend. De sfeer slaat ineens om en de monteur wordt ineens onvriendelijk en we krijgen te horen dat ze onze auto niet meer willen repareren!

Lekker dan. Pfffff!!!

Wij naar garage 2. Het terrein ziet eruit alsof er net een crazy-race heeft plaatsgevonden. Verder is de tent dicht. We schieten een man aan die net is komen aanrijden en vragen of hij de eigenaar kan bellen. Nessun problema. Super aardig!

De garagehouder blijkt aan het lunchen te zijn. Half uurtje duurt dat nog, niet langer. Helemaal goed. De vriendelijke Italiaan loopt naar zijn auto en komt terug met twee appels en een flesje koud water. Wat aardig!!

Ruim een uur later komt de garagehouder met zijn vrouw aanscheuren in een opgepimpte Jeep, zij nog met een glas drank in de hand. 

Zelfde proces als boven: tijdje wachten, beetje kijken, we krijgen een prijsopgave.

620 euro. Doe es een Sardijns scheldwoord. Dit is gewoon poging tot toeristje-plukken. Lekker dan - welkom op Sardinië!

We nemen contact op met onze automonteur thuis en krijgen te horen dat we de koelvloeistof maar gewoon moeten aanvullen, mag ook met water, dan lukt het wel tot aan huis! Thuis spoelt hij hem wel helemaal door.

De ANWB website geeft de tip om tijdens het rijden de verwarming hoog aan te houden, dat onttrekt veel warmte aan de motor. 

Zo gezegd zo gedaan. Dus rijden Jut en Jul nu bij 35 graden met de verwarming op z'n heetst en de ramen open. 🥵

Wat een leven!

Een dag om gauw te vergeten, wat een stress!

Wandelen!

De eerste 48 uur op het eiland konden hier en daar beter, maar daarna openen Sardinië en zijn bewoners zich in alle pracht.

Richting de eerste wandeling moeten we een stukje naar het zuidwesten en willen dan eerst op een mooie picknickplaats overnachten. Wanneer we daar aankomen, het is inmiddels al donker en 21.30 uur, is het hek afgesloten en staan er ook nog eens twee carabinieri te posten!

Nou, vragen dan maar of we hier kunnen slapen. Nee, kan niet en vriendelijk en behulpzaam worden we doorverwezen naar de gratis camperplaats bij Tempio Pausania. Stroom en water voor nop. Welkom op Sardinië!

De volgende dag is eindelijk weer een wandeldag. We lopen een route die "Naar de herdershutten van Monte Biancu" heet, maar, excusez le mot, de bek valt open door de fabelachtige granieten formaties.

spul is 500 miljoen jaar geleden ontstaan toen een magmapluim de aardkorst binnendrong en het gesteente langzaam stolde. Daarna is het bovenliggende deel van de aarde weggeërodeerd en hebben de invloed van latere geologische processen en het geduldige geslijp van wind en water gemaakt wat we nu zien. Onvoorstelbaar mooi.

Zee-ui (Drimia maritima)

Die middag zoeken we een plekje in het wild, slapen 's nachts als een stelletje otters en kunnen het gedoe van de eerste dagen eindelijk opzij zetten. We hebben na deze eerste prachtige wandeling het besliste gevoel dat Sardinië nog veel meer voor ons in petto heeft en verheugen ons erop!