dinsdag 26 november 2019

Versteend hout en wassende pinguïns.

Puerto Madryn

Tijd om te douchen! Na de hoorn des overvloeds die Peninsula Valdés op natuurgebied was, doken we de eerste de beste stad in om onszelf, de kleren en het beddengoed eens goed te schrobben. 
We hadden een hostel met mooie prijs/kwaliteit verhouding uitgezocht, met snelle wifi (blog publiceren!) en op loopafstand van supermarkten om de voedselvoorraden aan te vullen.
Puerto Madryn bleek verrassend veel openbare sportfaciliteiten te hebben, waar ook nog eens flink gebruik van gemaakt wordt. Verder was het vooral het startpunt van het vervolg van onze reis: we gaan verder over de schier eindeloze Ruta Nacional 3, op naar de Magelhaes pinguins!


Trelew en Gaiman


Noodzakelijke tussenstop? Het verhaal ging (in de boekjes), dat de nazaten van Welshe kolonisten bijzondere gebouwen in deze twee plaatsen hadden achtergelaten. Wellicht interessant, wanneer dat je ding is, maar wij gingen vooral voor de berichten dat je er reusachtige plakken cake bij de oud-engelse thee zou krijgen!
Eerst naar het erg leuke Museo Paleontologico Eugidio Feruglio, waar we de geschiedenis vanaf bijna nu (10.000 jaar geleden) tot aan bijna de oerknal konden aanschouwen. Daarna ff inchecken bij Camping Bomberos in Gaiman, oud-collega's van Hans, soort van.
Camping Bomberos, Gaiman.

En dan! Lopen naar de cake-der-cakes. Onze verbeelding kende nauwelijks grenzen. Bleek het een soort high-tea te zijn met gitzwarte thee (poco más agua caliente, por favor), en mierzoete cakejes en koekjes. Best lekker, ook veel, maar je bek trekt er scheef van, zou de vader van Hans gezegd hebben! Been there, done that, off we go, never to return.


Punta Tombo


Wie dat zegt, zegt Magelhaes pinguins! Meer dan 500.000 stuks! Wij stelden ons voetbalvelden vol dicht tegen elkaar gegepropte pinguïns voor, een hels kabaal, neuzen vol geurige pinguïnpoep.
Niets van dat al. Na de super-commerciële intro door museumpje en zo, liepen we over een strikt aan te houden pad door de kolonie.


Op het mensen-pad van Punta Tombo. 
Immens groot. Tot in de verste verte strekte het licht glooiende landschap zich uit, met overal bosjes en gaten waaronder en waarin broedende pinguïns zaten en lagen.



Gezellig met z'n allen een beetje bijkomen.





Magelhaes pinguïn
Veilig op het nest

Even een frisse neus halen!

Magelhaes pinguïn
Pinguïns slapen staand en rusten liggend
Twee eieren per nest, één ouder per nest, de ander aan het zeevissen (na ca. 10 dagen komen ze weer terug: klik!), meeuwen en ander gespuis op de loer om onbewaakte eieren te graaien. 

Kapers op de kust.
Daar gaat het ei...
De natuur heeft zijn loop, afblijven, de mens heeft al teveel schade veroorzaakt. Het gaat nu goed met deze kolonie! En wat zijn ze knuffelig bij het weerzien! Klik!


Dos Bahias


We kunnen niet genoeg krijgen van ons gevleugelde vriendjes, gelukkig maar dus dat PN Dos Bahias vlakbij ligt. De dik honderd kilometer grindweg van Ruta Provencial 1, nog aan het volk aangeboden door Juan Domingo Peron himself, glijdt soepeltjes onder de all terrain banden van onze auto door. Wat zijn we blij dat we op het juiste moment een lekke band kregen zeg en op de goede plek nieuwe banden hebben geregeld het advies om AT banden er onder te laten zetten! Anders hadden we alles met gewone banden moeten zien te overbruggen!


Alternatief vervoer ... of gewoon opslagruimte?
Dos Bahias is kleinschaliger dan Punta Tombo, geen hela-hola entree, gewoon een erg aardige rangerdame ("jullie mogen voor niks want de tickets zijn op"), die o.a. vertelt over de guanaco's in de deelstaat. Horen hier thuis (100% endemisch), maar zijn onderwerp van conflict, omdat ze volgens de boeren het water van de schapen (100% exoot) zouden opdrinken. Wat een flauwekul. Guanaco's kunnen zelfs zout water drinken! (Ze snuiten het zout uit). Klassieke tegenstelling tussen natuur en cultuur…

Guanaco (Lama guanicoe)
Dos Bahias - dé plek waar je kunt zien dat pinguïns nette diertjes zijn. Bij thuiskomst aan land wassen ze zich uitgebreid in de branding of in een stukje rustig water. Prachtig en heel grappig om te zien! Klik!  en klik!


Lekker schoon!

Alles gewassen?


Sarmiento Bosque Petrificado


Dus! We hadden al eerder versteend hout gezien, heel bijzonder, maar dit park wordt geroemd. En terecht, zo bleek.
Een fikse rit het binnenland in, dwars door de olievelden van Patagonië, door steeds bijzonderder wordend landschap. 

Onderweg naar Sarmiento. 
Bij aankomst was het hek van het park al dicht, we waren laat, dus een stil plekje langs de kant opgezocht, de volgende ochtend waren we de eerste bezoekers. Leuke info van de enthousiaste ranger en dan lopen over … schilfers versteend hout! Zó veel, waar je ook kijkt zie je boomstammen uit de grond steken, uit heuvels, scheef, rechtop, over elkaar heen en overal op de grond stukken en schilfers.
Sarmiento Bosque Petrificado



Sarmiento Bosque Petrificado




Bij nader inzien: steen!
Overal steken de stammen uit de grond. 

Sarmiento Bosque Petrificado
Steen, geen hout.

Sarmiento Bosque Petrificado
Erosie heeft een versteend bos blootgelegd. Zie de boomstam die uit de berg steekt, veroorzaakt door stromingen van vroeger.

Het blijkt dat de bomen die hier liggen, door instromend oceaanwater neergelegd zijn, 90 miljoen jaar geleden. De petrificatie is vervolgens op zo'n manier gegaan dat er ongelooflijke details bewaard  zijn gebleven.


Sarmiento Bosque Petrificado
Alsof de tijd heeft stilgestaan 
Zeer de moeite waard. Ben je in de buurt, wij zeggen: doen! Laten we dit relaas  eindigen met de historische grap van vriend Jaco over de eindeloze vlaktes van Patagonië: "kom je een keer bomen tegen, zijn ze versteend!". Heb dank!


Lago Muster,  Sarmiento. 
En toen weer terug naar Sarmiento, waar we, een tip van iOverlander volgend, prima aan het meer zouden kunnen overnachten. Wel altijd erg winderig, zeggen ze. Ha! Kijk es even naar dit plaatje. 's Avonds en 's ochtends geen zuchtje. Engeltjes op de schouders! Even een filmpje dan: klik!

Lago Muster, Sarmiento. 

Lago Muster, Sarmiento.


Lago Muster, Sarmiento.
Complete rust. Lago Muster, Sarmiento. 

Lago Muster, Sarmiento.

Mara of Patagonische haas (Dolichotis patagonum)


Nandoe (Rhea americana)


Puerto Deseado

We doen er nóg eentje: bij Puerto Deseado komen macaroni-pinguïns voor. Je weet wel, die grappige beestjes uit de animatiefilm Happy Feet. Willen we wel even zien, en er is een mooi estuarium met andere levende have. Niet alle levende have in de omgeving wacht een prettig lot: klik!
De camping ter plaatse is ok, verder geen Happy Feet, maar wél een aantal keren de kortneusdolfijn én de zeldzame roodvoetaalscholver, prachtig door Marleen vastgelegd. 


Aan het estuarium van Rio Deseado

Zwarthalszwaan

Rio Deseado

Peposaka eend (Netta peposaca)

Andeseend (Lophonetta specularioides)

Roodpootaalscholver (Phalacrocorax gaimardi)

Roodpootaalscholver (Phalacrocorax gaimardi)


Na al dat besluipen van het wild, waren de spieren stram geworden en moest er op de fitnessbaan van het dorp even gesport worden!




Onbekend Patagonië

Wie Patagonië zegt, denkt aan rauwe rotspartijen die kilometers boven eeuwige sneeuw uitsteken, aan onherbergzame streken waar de jaarlijkse neerslag in meters wordt geteld, aan sneeuwstormen waar Ötzi nooit van heeft kunnen dromen en aan ijskoude zeestromen waar de luidruchtige ademstoten van reusachtige lavantijnen tegen vertikaal oprijzende oevers weerkaatsen. Kortom: Patagonië.

Maar Patagonië, beste lezer, is door de bank genomen vooral bijzonder droog, nogal dor en onvruchtbaar en bovenal verschrikkelijk groot. Patagonië ligt met name in Argentinië, het westelijke deel is het Andes-gebergte dat met Chili wordt gedeeld. De reisgidsen laten juist dát deel zien, het ziet er spectaculair uit en dat is het ook, maar het doet toch onrecht aan wat wellicht de ziel van Patagonië is: de honderden en honderden kilometers steppe met nauwelijks reliëf, met dorpjes en steden die als eilandjes in een drooggevallen oceaan liggen. De overheid zorgt voor elektriciteit, de rest moeten de mensen en bedrijven in de dorpjes en steden zelf regelen.

En zo gaat het eindeloos verder, Ruta Provincial 1.


Aan de kust van Patagonië. 
In de zuidoosthoek van Patagonië spraken we een man die bij zijn zoon in het noordwesten van Patagonië op bezoek ging en gelijk de hond van zijn zoon maar meenam. 3000 km enkele reis. Een vrouw vertelde dat ze voor boodschappen soms 200 km moest rijden.



We hebben de nodige kilometers door Patagonië afgelegd en het is misschien verrassend om te vertellen: het verveelde niet! Het dwong eerder respect en verwondering af. Het is niet zo dat je na 100 km kunt zeggen: "Ik heb het gezien, nu weet ik het wel". Om iets van de grootte te begrijpen moet je er echt dagen in doorgebracht hebben om je dan te realiseren dat er nog véél meer van is. Een korte impressie,  vanuit de auto gefilmd: klik!

We zijn bijna aan de zuidgrens van Argentinië, daar waar Vuurland begint. Bijna, maar nog niet helemaal. Lees er over in de volgende episode!

maandag 18 november 2019

Peninsula Valdés

Op Peninsula Valdés

De verwachtingen zijn hoog gespannen - over het schiereiland, door een lange, nauwe landengte met het reusachtige achterland verbonden, hebben we verhalen gehoord (bedankt, oud-collega Gerard!), een prachtige film over gezien (El Faro de las Orcas, klik!) en een bloedstollende BBC-documentaire over bewonderd (klik!).

Orka. Toppredator van alle wereldzeeën. Intelligent zeezoogdier. Hebben we nog nooit gezien en dat willen we graag veranderen. Maar Valdés biedt meer!


Ook  een Hottentotvijg!
?

Zee-olifanten, ook nog nooit gezien, guanaco's, de wilde voorouder van de lama. En nog veel meer. We zijn gretig, maken na het bezoeken van het uitstekende informatiecentrum ons plan op, keuren de camping in de lokale hoofdstad Puerto Piramidés zonder spijt de rug toe en gaan naar een plek aan de noordoever van de eerder genoemde landengte om onze eerste nacht-in-het-wild op Valdés door te brengen.
Guanaco is een wilde lama (Lama guanicoe)
Guanaco


Hoe gaat dat eigenlijk, dat wild kamperen?
Chili en Argentinië zijn landen waar wild kamperen de gewoonste zaak van de wereld is. In Chili misschien nog meer dan in Argentinië - kijk maar op de kaart van iOverlander. 
Wanneer wij een plekje voor de nacht zoeken, hebben we meestal al op die kaart en naar de ervaringen van andere reizigers gekeken. We zoeken dan een plek zonder gedoe, vanzelfsprekend.
Dit wordt het plekje!
Lange schaduwen
De mooiste plekken zijn wel die aan de kust. Moet je je voorstellen: je bent ver buiten de bebouwde kom, via een weg waar weinig verkeer komt, meestal een gravelweg. Een hobbelig zijpaadje leidt je naar een min of meer vlak stukje land, bijna direct aan de kust. 's Avonds zie je, al vóór het donker wordt, Mercurius, Venus, Jupiter en Saturnus aan de hemel staan. Achter je lopen nog wat guanaco's, voor je zwemmen zee-eenden in het rustiger wordende water. Dat geeft een mooi en groot geluksgevoel!

Beetje de omgeving verkennen. Verderop lag een dode orka in het water ...
Wanneer de wind gaat liggen, is het stil buiten.
Er is niemand, behalve jij. De avondrituelen worden rustig afgewerkt: met wat water in een emmertje wassen, bed opmaken, tandenpoetsen, het laatste sanitaire rondje. Dan wordt het aardedonker en muisstil.
In bed nog wat lezen.
Wekker zetten.
Tijd om te gaan slapen.


Mooiere breedbeeld-TV bestaat er niet ...

Met schone voeten naar bed! En de rest ook!
Vanaf ons plekje zagen we een Zuidkaper tuimelen en springen. Hij klapte keer op keer met zijn vinnen op het water. Beetje ver weg wel, maar toch 


Punta Cantor

Zeeolifanten! We rijden 105 km, 90% over gravel, vanaf onze overnachtingsplek naar de uiterste oostkust van Peninsula Valdés. Daar is een kolonie zeeolifanten en die gaan we zien!
We tuffen met een redelijk gangetje over de stoffige weg en zien onderweg verschillende groepen guanaco's. Plotseling staat Marleen bovenop de rem, roept "nandoes" en wijst haar verbouwereerde passagier op een stel grijze staken, die, zeker 80 m verderop, écht niet van een paar dorre boomstammetjes te onderscheiden zijn.
Dan zetten die stammetjes zich in beweging, met een groot lijf erop, compleet met lange hals en klein struisvogelkoppie. Nandoes! Maar dat was al bekend… Hans doet verslag van zijn verbijstering: klik!

Darwins Nandoe (Pterocnemia pennata)
Een tijdje later komen we aan bij Punta Cantor. Hier doen we eerst een kostelijke bak koffie met lekkers empanada - de zeeolifanten moeten nog even wachten (ze zijn behoorlijk honkvast!). 
Het is ook hier blijkbaar nodig om de natuur tegen zijn grootste vijand, de mens, te beschermen. De zeeolifanten liggen aan het strand, op een flinke afstand en wij staan achter de balustrade. Slechts met de verrekijker is de boel redelijk te bekijken. Jammer, het is niet anders, we moeten ook weer verder want de orka's in het noorden worden het best gezien bij hoog water: dat is al over twee uur! Nog wel ff de zeeleeuwen vereeuwigen!

Zuid-Amerikaanse zeebeer (Arctocephalus australis)

Zuid-Amerikaanse zeebeer

Zuid-Amerikaanse zeebeer (Arctocephalus australis)



Punta Norte
Orka's die zichzelf laten stranden om jonge zeeleeuwen uit de branding of van het strand af te plukken. Het komt jaarlijks voor, rond maart, is een even spectaculair als gruwelijk gezicht en sinds enige jaren het exclusieve domein van fors betalende documentairemakers en beroepsfotografen. Wij zijn hier eind oktober, maken aardige filmpjes en prachtige foto's en hebben een beperkt budget. Zo maar wat redenen waarom wij hopelijk dan wél orka's gaan zien maar niet tijdens hun maaltijd.
Tussen Punta Cantor en Punta Norte
Overstekend wild!

We leggen de 54 km hobbelgrind netjes binnen geplande tijd af en installeren ons achter het ijzerdraad, zittend op houten vlonders. Wachten op hoog water. Wachten op orka.

Duurt lang.

Beetje pinguïn kijken.
Magelhaenpinguin (Spheniscus magellanicus). Volgende blog véél meer!
Bruin behaard gordeldier (Chaetophractus villosus), loopt rond bij de parkeerplaats.

Even stukkie wandelen, pinda's uit de auto halen. Terug naar de vloders. Dan ziet Marleen in de verte de kakteristieke rugvinnen van orka's boven water komen. Gaaf!
Maar wat zijn ze ver weg!
Het heeft de nodige schietgebedjes en aanroepen van geestelijke hulptroepen gekost, maar toen kwam de groep van tien orka's behoorlijk dicht langszwemmen.
Orka!
We volgden ze naar het eind van de vlonders en Marleen maakte de nodige foto's.
Terug bij de auto was ze echter in vette mineur:"waarom heb ik met m'n stomme kop geen video gemaakt!", gevolgd door woorden van iets minder stichtelijke aard..
Vier dames-orka's bij Punta Norte. De vrouwtjes hebben een ronde rugvin, de mannetjes een rechte.
Orka's, jong en oud.
We bezoeken het museumpje, slenteren wat rond en dan komt de ranger plotseling het parkeerterrein oprennen en roept "¡ORCA! ELLOS REGRESAN!"
Ofwel: kom als de sodemieter mee want de orka's komen terug. We sprinten opnieuw naar de vlonders en Marleen grijpt haar kans en maakt onze dag helemaal compleet met een, vinden wij, pracht van een opname: klik!


Punta Norte - revisited

Na een rustige nacht op hetzelfde plekje als gisteren gaan we opnieuw naar Punta Norte. Wanneer we, eenmaal op weg, in de verte een busje scheef op de weg zien staan, weten we dat er iets bijzonders aan de hand is! We wachten even tot het busje weg is en rijden dan voorzichtig dichterbij. 
Pal langs de weg zit een Grijze arendbuizerd een Patagonische haas op te eten! Foto's en video, we hebben ze! Eet-beelden: Klik!
Grijze arendbuizerd of Chili buizerd (Geranoaetus melanoleucus)
Grijze arendbuizerd of Chili buizerd (Geranoaetus melanoleucus)


Grijze arendbuizerd of Chili buizerd (Geranoaetus melanoleucus)



Deze keer geen orka's bij Punta Norte - gisteren was het ook al een drietal dagen geleden dat ze gezien waren - stelletje geluksvogel die we zijn!
Wél veel Zuidelijke Zeeolifanten aan de waterkant. En wat een enorm verschil tussen de mannetjes en vrouwtjes. Die arme dames zijn al snel 7 of 8 keer zo licht als hun ongelooflijk dominante man! Zielig!


The Boss

Zuidelijke zeeolifant (Mirounga leonina)
Zuidelijke zeeolifant (Mirounga leonina)

Van dat stiekeme gejaag achter de vrouwen aan wordt-ie doodmoe!


We zien het opperhoofd van de harem zijn territorium straf verdedigen. Hij cruist in de branding heen en weer om jongere mannetjes met opportunistische ideeën een lesje te leren. Ook op het strand is hij waakzaam. Hebben we video's van: deze: klik! en vooral deze: klik!. Zee-olifant horen? Klik!

En dan is het mooi geweest! We overnachten weer op ons plekje en doen de volgende ochtend een heerlijk koffietje met lekkers in Puerto Piramidés (bij El Origén: klik!),

Daarna maken we een lange strandwandeling, gaan in "ons" tentje uit eten (verdiend, vinden we zelf) en verlaten daarna Peninsula Valdés. Aan de kust iets naar het zuiden vinden we nieuw, stil plekje om de afgelopen dagen eens rustig door te nemen en met zicht op de Atlantische Oceaan te gaan slapen. Marleen filmt: klik!

En morgen gezond weer op (© Sonja Barend).



Fossiele schelpen.


Langpotige spinkrab

Neohelice granulata

Grindelia chiloensis