Tien jaar eerder gestopt met werken: de wereld in!: Cordillera Subbética

Eerst maar even een correctie…

Het lijstje van gespotte vogels dat we in het vorige blog opgenomen hadden, heeft bij onze oplettende vriend Cees tot de volgende opmerking geleid. En terecht! Zijn opmerking was dat we sommige soorten niet in de Extremadura gezien hadden, maar in Frankrijk of elders in Spanje. Waarvan akte!

We doen een setje Sierra’s!

Zo’n beetje van zuidwest Spanje, zeg maar linksonder vanaf Gibraltar, richting noordoost tot voorbij Valencia (en uitmondend in de Balearen eilandengroep), liggen een paar oeroude bergketens, nagenoeg parallel aan elkaar. De meest bekende is wel de zuidelijkste, die de Sierra Nevada bevat. Daar ten noorden van ligt de Cordillera Subbética. Kijk maar op het kaartje hieronder.

Cordillera Subbética

Hadden wij nog nooit van gehoord, maar je zoekt wel eens wat op!

Op onze weg naar de oostkust pakken we deze Cordillera en komen zo langs en door een vijftal Sierras die de een na de ander uit de bodem omhoog poppen. Allemaal anders, allemaal prettige verrassingen!

Parque Natural de la Sierra de Andújar

Het eerste park van de range ligt ten noorden van Andújar. Het was een behoorlijk stuk rijden vanuit de Extremadura en voor het eerst deze reis komen we Andalusía in. Het landschap verandert vrijwel direct. Eerst nog een tiental kilometers door aangeplante steeneik, daarna is het vrijwel uitsluitend olijfboom wat je ziet. Overal olijfbomen, op verder volledig kale ondergrond zonder enige ondergroei. Op vlakke velden maar ook pal aan de rand van uiterst steile hellingen, waar de boel dan ook regelmatig van af erodeert.

Andújar is een flinke stad met even flinke olijfoliefabrieken. We rijden er in een mooie bocht omheen en dan de hoogte in, naar de heuvels: een lange slingerweg die onverwacht héél druk is. Wat is hier aan de hand? Het is weekend, een hoop mensen komen terug van het barbecueën in de heuvels. Maar er is ook een gigantisch heiligdom, de Basílica de Nuestra Señora Virgen de la Cabeza. We zien vanuit de verte de basiliek, die de hele nacht verlicht blijft.

De volgende dag is weer wandeldag! Vrij hoog boven een riviertje lopen we dieper het park in. Getipt door een jong Nederlands stel zijn we scherp op gespetter langs de oever … na enige tijd en meerdere pogingen zien we ze: otters! Hartstikke leuk toch!

Het pad eindigt voor ons bij een ruime embalse, waar we ineens een hert aan de oever zien. Sluipenderwijs, zoals we dat ook hebben gedaan bij de Grote Trappen, komen we dichterbij. Het blijken een moederhert en een jong te zijn, die zich nagenoeg niets van ons aantrekken. Mooie kans voor Marleen om van dichtbij deze video te maken: klik!

Parque Natural de la Sierra de Cazorla, Segura y las Villas

Deze lange keten van sierras zijn het grootste beschermde gebied in Spanje en het op één na grootste van Europa. Het is sinds 1983 een Unesco Biosfeerreservaat en sinds 1988 een speciaal beschermd trekvogel gebied. In al zijn pracht wordt ook dit waardevolle gebied aangetast: naast bosbranden zijn oprukkende stedelijke bebouwing en landbouw de grootste bedreigingen.

Wat dat inhoudt, zie je op onderstaande foto: (allemaal olijfbomen).

We zijn in Andalusía, de provincie Jaén. Deze provincie is de grootste olijfolieproducent van Spanje. Dik 2,5 miljoen hectare, meer dan de helft van Nederland! 32% van de wereldproductie aan olijfolie komt uit Andalusía, waar 30% van de landbouwgrond bedekt is met olijfbomen.

Sierra de Cazorla

We zien de Sierra uiteraard al voordat we er zijn. Eerst maar eens overnachten. Dat doen we bij de verlaten Ermita de la Nubla. Alleen het huis ernaast is bewoond en drie stevige honden begroeten ons met blij gesnuffel - andere bezoekers worden weggeblaft, maar naar ons toe zijn ze schattig. Zó schattig zelfs dat ze ‘s nachts een van de badslippers van Hans meesjouwen en op het erf van het huis achterlaten - stukgebeten en al. Leuk hè?!

Cazorla is in het hoogseizoen waarschijnlijk overdruk, maar wanneer wij er zijn, is het erg rustig. Steil is het altijd! Ook in het dorp zijn sommige straten alleen in z’n één door ons autootje te nemen. Zielig hè?! We parkeren onze kleine powerhouse langs de kant van de weg en doen een hele mooie wandeling door het berggebied boven het dorp.

Sierra de Cazorla

De vergezichten zijn echter niet alleen maar mooi - regelmatig zijn tot aan de horizon de olijfboomgaarden te zien, geen plukje natuur meer. Lastig, maar wel zo realistisch, om niet direct kritiek te hebben: wat is er hier wezenlijk anders dan de miljoen hectare monocultuur grasland in Nederland (40% van het oppervlak van ons landje)?

Onderweg spreken we nog een alleraardigst groepje Spanjaarden. Eerst hebben ze alle geduld van de wereld, maar wanneer één van de mannen niet uitgepraat raakt over de bijzondere olijfolie die hij produceert (¡tres estrellas!), wordt de rest van de club toch wat onrustig ¡Adiós!

De-gesprekjes-onderweg blijven we ontzettend leuk vinden. Gelukkig kunnen we ons redelijk verstaanbaar maken (Marleen beter dan Hans, eerlijk is eerlijk), anders blijft het bij ¡Hola! Is toch minder...nou?!

Terug naar de hondjes, eten, wassen, slapen en dan door naar de volgende bestemming!!

Sierra de Segura

De naamgever van onze volgende stop had ff geen tijd of gewoon weinig fantasie en noemde het prachtige dorpje hoog in de Sierra de Segura gewoon … Segura de la Sierra.

Mooie weg joh! Je kunt vanaf Cazorla snel naar Segura, maar ook binnendoor, via de Valle de Cazorla, het in deze tijd volledig in de schaduw liggende dorpje Arroyo Frío, kilometers langs de Embalse del Tranco de Beas die gevoed wordt door de rivier met een van de mooiste riviernamen ever: de Guadalquivir.

Embalse del Tranco de Beas

We genieten op en top, nog meer omdat we lekker naar een appartementje in Segura gaan: Spaanse binnenlandse nachten op 1000 meter hoogte zijn koud deze tijd van het jaar, dus slapen we binnen! Overdag is het heerlijk in het zonnetje op het balkonnetje! Wat een stel bofkonten zijn we toch.

Wat moet je anders op zo'n prachtig balkonnetje?!

Segura de la Sierra

Parque Natural de la Sierra de Mariola

Toevalstreffer en opnieuw een fijne verrassing. Een compacte Sierra waar het verdraaid goed wandelen én overnachten is. Door de vaste reisleidster-van-dienst (aka Marleen) in Park4Night gevonden door te zoeken op 'gratis camping' 😁

De grote picknickplaats midden in het park is de avond dat wij er komen verlaten, zodat we de wc’s en koude douches helemaal voor onszelf hebben. De volgende dag is de start van een lang Spaans feestweekend en om ons heen wordt het heel snel vol met auto’s en campers. Er ontstaat een gezellige sfeer. In de avond begint het te regenen en wij gaan in de auto zitten. Tien minuten later klopt de overbuurman op het raam en vraagt of wij komen borrelen.
De vier personen grote vriendengroep is met twee campertjes uit Madrid gekomen om de steile wanden in dit park te gaan beklimmen. Tot laat in de avond zitten we aan de wijn en chips en leren we, zoals dat gaat, enkele scabreuze krachttermen die evenwel om de paar zinnen door de gewone Spanjaard (m/v) gebezigd schijnen te worden ¡De puta madre!

Parque Natural de la Sierra de Mariola

In het park doen we twee heerlijke wandelingen met flinke hoogteverschillen, door rivierbeddingen waar van alles moois te vinden is (klik!), langs en boven loodrechte wanden en met prachtige vergezichten. Een aanrader, dit kleine maar fijne park.

Rondom Valle del Paraíso, la Grandalla, Serrellars

En dan zijn we weliswaar gepland, maar gevoelsmatig toch nog plotseling in Dénia, onze pleisterplaats voor november en de eerste week van december. Even weer wennen aan de drukte van mensen, gebouwen, verkeer, uitlaatgassen, enz.

Drie (!) jaar geleden waren we hier al eens een tijdje op de camping, maar het weer is de laatste tijd zó onvoorspelbaar, vooral natter en kouder, dat we deze keer onze heil in een appartementje zoeken. Dat blijkt een gouden greep te zijn, want met nachttemperaturen die soms de 8 graden niet overstegen en met heel af en toe overvloedige regen, was het in een tentje niet bijster comfortabel geweest. We rekenen op uw begrip!

Elke dag lopen langs de boulevard, kijken naar de prachtige zonsondergang.

Gelukkig waren er ook veel prachtige dagen! In de zon heerlijk warm, wandelingen in korte broek, bijna elke dag een of twee keer buiten op het terras aan de koffie.

Op één na alle wandelingen in het binnenland van Dénia waren zonovergoten en binnen 30 minuten rijden van het stadje. Meestal zagen we hooguit een of twee wandelaars en altijd was het een gezoem van jewelste: er stond nog (of opnieuw) van alles in bloei en bijen vlogen af en aan, waarbij vooral de rozemarijn populair was.

Bosmadeliefje (Sylvestris bellis)

Gaspeldoorn / Ulex europaeus

Valle del Paraíso wordt omzoomd door groene heuvels die duidelijke tekenen vertonen van intensieve landbouw, lang geleden. De ooit met veel moeite gebouwde terrassen worden langzaam maar zeker overwoekerd door spontaan opgeschoten natuurlijke vegetatie.

Ooit, da's dik honderd jaar geleden, was hier sprake van een bloeiende druiventeelt, t.b.v. de rozijnen-productie. Daar was wereldwijd veel vraag naar.

Door de phylloxera (druifluis) plaag die eind 19e eeuw de druiventeelt in een groot deel van Europa verwoestte, ging de rozijnen-productie ten onder en verdween deze specifieke vorm van landbouw uit het Paradijs.

Wat overblijft is een heuvelgebied waar het goed wandelen is. Soms langs loodrechte rotswanden waarin grote gaten of spelonken zijn uitgesleten - het blijft tenslotte een karstgebied.

Erica erigena

Aardster

Barranc de l'Infern

De Barranc de l'Infern is een geweldige vondst. Enorm steile afdaling (of klim, als je verkeerd begint...), door een nu droge rivierbedding en dan in een ruime boog weer omhoog. Geweldige uitzichten, de afdaling doet een héél klein beetje aan de Grand Canyon denken. Twee videootjes: klik! en klik!

Echt Venushaar / Adiatum capillus-veneris

Barranc de l'Infern

Prachtig geërodeerd gesteente

Het plateau boven Dénia blijft een bijzonder gebied om wat rond te struinen. Het is een terrein met dicht struikgewas met bloeiende rozemarijn, tijm, echte lavendel, gaspeldoorn, viooltjes, wisselbloem, engelwortel (uitgebloeid maar blijft mooi), waartussen smalle paadjes over het scherpe gesteente lopen. Bij helder weer kun je Ibiza zien en soms lijkt het of de horizon oneindig ver is. Uit de wind konden we in het zonnetje een broodje eten, wat is het toch heerlijk toeven hier.

Uitzicht op de Midellandse Zee vanaf het plateau boven Dénia

Mestkaalkopje (Deconica coprophila)

Cees....HELP.. we weten het niet!

Okerhoudend gesteente

Viola aborescens

De enige wandeling in de buurt van Dénia waar we flinke regen over de kop hebben gehad, was vlak bij Xávia, in het Parc Natural de la Granadella. We hadden uiteraard regenkleding bij - voor het eerst sinds lange tijd nodig!

Struikkogelbloem (Globularia alypum)

Vetkruid (Petrosedum sediforme)

Echte lavendel (Lavandula angustifolia)

Gekapperde kalfsvoet (Arisarum vulgare) Vleesetend plantje

Strobloem (Helichrysum stoechas)

Zilverschildzaad (Lobularia maritima)

Wie kan vertellen welke korstmossen dit zijn?

En net al bij onze wandeltocht in de Andes, waar we vlak bij de Aconcagua fossiele ammonieten op een paar duizend meter hoogte vonden (klik! en dan bijna onderaan de post), komen we hier ook een mooi stukje oude geschiedenis tegen. Een klein schelpje, zo'n 80 meter boven zeeniveau. Het restantje van zeeleven ligt hier nog steeds te zonnen, lang, lang nadat de zeebodem opgestuwd is en een puntje van de Cordillera Subbética geworden is.

Een natte Engelsman

Golven slaan over het havenhoofd van Dénia

Zie je de golven hier over het havenhoofd van Dénia slaan? Het is duidelijk dat wanneer je naar links of rechts wilt lopen, timing essentieel is om het droog te houden.
Het was ons heen en weer lopend gelukt, en we waren nét langs de slagboom gelopen toen we omkeken naar de oude Engelsman die een metertje of 15 achter ons aan liep. Zijn timing was rustig, uitstekend gevoel voor de golven. Maar het bleef tricky. We kéken hem gewoon verder richting slagboom en hij haalde het! Applaus! Of toch niet?

Terwijl hij de overwinning aan het vieren was, spoelde een flinke golf over de rand heen, waarbij onze Engelsman tot aan zijn middel in het zoute nat terecht kwam. Niet bijzonder aangeslagen en met gevoel voor humor vervolgde hij zijn weg. We hopen maar dat hij niet té zuinig had ingepakt en dat in zijn hotelkamer een droge verschoning op hem lag te wachten!

Zadelsprinkhaan (Ephhippiger diurnus)

Schone was

Lavandería Autoservicio, ofwel de doe het zelf wasserette, is voor ons hartstikke handig en ook de Spanjaarden zelf gebruiken deze service veelvuldig.

De laatste keer in Dénia was een beleving op zich. Terwijl wij de donzen slaapzakken aan het wassen en drogen waren, kwamen er twee dames met twee jonge kinderen, een baby en een berg wasgoed binnen. Ze vulden drie machines, goed voor 47 kg wasgoed. Met de losse pols werd zo'n halve fles wasmiddel erbij gegoten en wassen maar.

Klein detail: de machines doseerden zelf ook nog wasmiddel...

Life is good!!!!

De statistieken!

Zoals gebruikelijk verlaten we dit deel van onze avonturen niet zonder een kort lijstje statistieken!

Overnachtingen: 169 stuks, waarvan 106 in het wild. Langste aaneengesloten wild-kampeer reeks: 46 nachten!

Wandelen: 684 km met grote of kleine rugzak, 31700 hoogtemeters;

Mooist opgemaakte Latte Macchiato: het kunstwerkje bij Espresso LaTorre 2, Zaragoza

Meest gespotte vogel: Theklaleeuwerik of Grauwe gors;

Meest gespotte afval: papieren zakdoekjes en wc-papiertjes. We vermoeden dat deze achtergelaten zijn na hoge nood, waarschijnlijk door mensen van de vrouwelijke kunne. Tip: meenemen, begraven of onder een steen leggen!

Onopgelost raadsel #1: waarom plassen vrachtwagenchauffeurs tegen hun voorwielen aan? We hebben geen idee. Honden (en katten natuurlijk) plassen ook tegen autobanden, maar dat is iets anders..

Tenslotte...

Zijn wij bofkonten of niet? Vijfenhalve maand onderweg in Frankrijk en vooral in Spanje. Stevig gebackpackt, veel dagwandelingen gemaakt, prachtige natuur beleefd, ontzettend leuke mensen ontmoet. Wat een rijkdom!

Spanje heeft ons geweldig verrast, wat een divers land is dit zeg! Bedankt ook voor de gastvrijheid!

De laatste weken in Dénia waren voor ons doen superdeluxe, ook wel weer eens lekker om een vast plekje te hebben.